Stulecie śląskiego rzemiosła
Aktualności Historia

Stulecie śląskiego rzemiosła

Stulecie śląskiego rzemiosła które obchodzimy w 2022 roku to okazja by wspomnieć co nie co o tej firmie organizacji pracowniczej.

Śląskie rzemiosło

W 2022 roku obchodzimy stulecie śląskiego rzemiosła. Oczywiście tradycja zawodów rzemieślniczych sięga początków państwa polskiego, a pierwsze cechy zaczęły powstawać w XIII wieku, jednakże formalna organizacja izb rzemieślniczych, tworzenia struktur dla związków przypada na okres po przywróceniu polskiej państwowości, tj. po zakończeniu I wojny światowej.

Teren Śląska, choć w głównej mierze kojarzy się z przemysłem i taką też funkcję przez wiele lat spełniał, w odniesieniu do dzisiejszych zawodów stanowi doskonały przykład uzupełniania się czy wręcz przenikania warstwy rzemieślniczej i przemysłowej. W dzisiejszej cyfrowej rzeczywistości, małe i średnie przedsiębiorstwa tworzą zdecydowaną większość przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie województwa śląskiego, jak i całej Polski.

100-lecie Izby Rzemieślniczej

W 1922 roku, dokładnie 100 lat temu powstała Izba Rzemieślnicza w Katowicach. Jej głównym celem była ochrona praw rzemieślniczych oraz reprezentowanie ich interesów. Przez cały okres swego istnienia rzemieślnicy z terenów Śląska bardzo mocno wpływali na rozwój gospodarczy tego terenu. Pomimo światowego kryzysu w roku 1929, trwającej w latach 1939 – 1945 II wojny światowej, trudnego okresu socjalistycznych rządów, a następnie strajków i wprowadzeniu stanu wojennego, śląskie rzemiosło udźwignęło na swoich barkach ciężar jakim było wyuczenie i wychowanie młodych, nowych pokoleń fryzjerów, cukierników, mechaników samochodowych, piekarzy, lakierników czy ślusarzy.

Nowe otwarcie, jakim miało być odzyskanie w 1989 r. suwerenności, postawiło przed rzemiosłem również nowe wyzwania. Z jednej strony śląscy przedsiębiorcy i rzemiosło mogło korzystać z wolności gospodarczej będącej skutkiem wejścia w życie m.in. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto stali się oni członkami europejskiej rodziny rzemieślniczej w wyniku wejścia Polski do Unii Europejskiej i coraz częściej skutecznie konkurowali na europejskim rynku pracowniczym. Z drugiej zaś strony początki XXI wieku to czas, w którym szkolnictwo zawodowe przeżywa swój regres ze względu na likwidację tego rodzaju szkół. Wsparcie z funduszy europejskich, jak również współpraca w ramach promocji rzemiosła oraz bezpiecznych i higienicznych warunków pracy pracowników młodocianych z innymi instytucjami, tj. Państwową Inspekcją Pracy czy kuratorium oświaty pozwala jednak na rozwój nowych perspektyw dla śląskiego rzemiosła.

Młode pokolenia trzeba uczyć różnych zawodów
Młode pokolenia trzeba uczyć różnych zawodów

Konkursy promujące prawo pracy

Skoro już mowa o współpracy Państwowej Inspekcji Pracy – Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach z izbami rzemieślniczymi, warto w tym miejscu wspomnieć o takich inicjatywach, jak szkolenia dla pracowników młodocianych czy konkursy przeprowadzane dla młodych adeptów rzemiosła. Realizowane projekty mają na celu uświadamianie i propagowanie wśród osób wkraczających na rynek pracy właściwych postaw, obowiązujących przepisów prawa pracy, w tym dotyczących bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, jak i legalności zatrudnienia. Działania te mają przede wszystkim przeciwdziałać możliwym zagrożeniom, jakie pojawiają się wśród zawodów rzemieślniczych.

Najbardziej wyrazistym przykładem dobrych praktyk, w tym skutecznej współpracy pomiędzy śląskim rzemiosłem i instytucjami ochrony praw pracowniczych są konkursy, które dają odpowiedź w jakim zakresie osoby młode są świadome swych praw w pracy, jak i związanych z pracą zagrożeń. Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach wspólnie z Izbą Rzemieślniczą oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach organizuje m.in. konkurs pn. „Bezpiecznie od startu”, w którym biorą udział uczniowie szkół zrzeszonych w cechu rzemieślniczym i branżowym śląskiej izby.

Jest to doskonała okazja do sprawdzenia wiedzy uczniów m.in. w zakresie czasu pracy, urlopów wypoczynkowych czy zasad ich zatrudniania jako pracowników młodocianych. Ponadto w ramach konkursu weryfikuje się również ich wiedzę praktyczną, tj. dotyczącą nauczanego fachu. Jak każdy konkurs, wyłonienie laureata pozwala na zdobycie cennych nagród.

W 100-lecie śląskiego rzemiosła przedstawicielka województwa śląskiego – zwyciężczyni regionalnego etapu, została jednocześnie zdobywczynią I miejsca w etapie ogólnokrajowym. Powyższe stanowi nie tylko prestiż dla śląskiego rzemiosła, ale jest przede wszystkim przejawem doskonałego przygotowania osób młodych do dalszej pracy, jak i wysokim poziomem nauczania pracowników młodocianych w szkołach regionu śląskiego.

Sporo zawodów już praktycznie wymarło
Sporo zawodów już praktycznie wymarło

Stulecie śląskiego rzemiosła, a autor artykułu

Autor tego artykułu miał ogromną przyjemność przewodniczyć, już po raz kolejny, Komisji konkursowej na szczeblu regionalnym. Ponadto autor na zaproszenie władz Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości wziął udział w roku Jubileuszu 100-lecia Izby w spotkaniu opłatkowym, w którym oprócz władz Izby uczestniczyli m.in. przedstawiciele duchowieństwa województwa śląskiego, szkół oraz rzemieślnicy i przyjaciele śląskiego rzemiosła.

Kończąc powyższe rozważania należy zauważyć, że rok 2022 ustanowiony Rokiem Rzemiosła przez Sejmik Województwa Śląskiego stanowi symboliczne zakończenie 100-lecia funkcjonowania rzemiosła w województwie śląskim. Dotychczasowe działania, historia rzemiosła na Śląsku, jak i aktualne osiągnięcia dają również niezwykły impuls na następne lata, jak i dziesięciolecia do promowania i wychowywania kolejnych pokoleń śląskich rzemieślników oraz rozwoju i modernizacji poszczególnych zawodów.

Autor artykułu: Tomasz Musialik

Stulecie śląskiego rzemiosła - logotyp obchodów
Stulecie śląskiego rzemiosła – logotyp obchodów

Źródło logotypów: https://www.silesiakultura.pl/r/folklor/abc-roku-rzemiosla/2022-rokiem-rzemiosla-w-wojewodztwie-slaskim
Źródło grafik: Maciej Ziegler https://sukcesstudio.pl/

Zainteresował Ciebie ten artykuł? Chcesz więcej?
ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER
Dzięki zapisaniu się na newsletter 1-2 razy w miesiącu otrzymasz informację o nowych wypisach na tej stronie.

UWAGA – Po zapisaniu się, na adres który podasz poniżej, przyjdzie wiadomość którą należy potwierdzić. Dopiero potwierdzenie tego spowoduje zapis na newsletter.
Jeżeli w ciągu 15 minut nie otrzymasz wiadomości warto też sprawdzić folder SPAM.

Tomasz Musialik
Tomasz Musialik Starszy Inspektor Pracy Wiceprzewodniczący – Skarbnik Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” PIP Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach